خاویار از تخمهای بارورنشده انواع ماهیان خاویاری بهدست میآید و بهعنوان یک غذای لذیذ دریایی شناخته میشود. مشهورترین انواع خاویار دریای خزر شامل بلوگا، آسترا و سوروگا هستند که بافتی لزج و طعمی شور دارند و در دهان طعمی خاص ایجاد میکنند. از زمانهای قدیم، مردم از خواص درمانی و تقویتی خاویار آگاه بودند و بهدلیل صید بیرویه، جمعیت ماهیان خاویاری دریای خزر کاهش یافت. اما امروزه خاویار در مزارع پرورشی ماهیان خاویاری تولید و بهطور گسترده در سراسر جهان عرضه میشود. در این مقاله با خواص متعدد خاویار بیشتر آشنا میشویم.
خواص و ارزش غذایی خاویار چیست؟
خاویار دارای ارزش غذایی بالایی است. بهعنوان مثال، یک وعده خاویار تقریباً دو برابر نیاز روزانه ویتامین B1 را تأمین میکند که به رشد و عملکرد سیستم عصبی و تولید DNA کمک میکند. خاویار سرشار از پروتئین، کلسیم، آهن، منیزیم، فسفر، سلنیوم و ویتامینهای A، B2، B6، B12، D، K و … است که این موضوع خواص خاویار را نسبت به سایر مواد غذایی چندین برابر میکند. علاوه بر این، خاویار منبع اسیدهای چرب امگا ۳ و انواع اسیدهای آمینه ضروری مانند لیزین، آرژنین، ایزولوسین، متیونین و هیستیدین است.
ویتامینهای خاویار
ویتامین A و ویتامین E هر دو سیستم ایمنی بدن را تقویت میکنند. ویتامین A در رشد سلولها نقش دارد و ویتامین E بهعنوان آنتیاکسیدان عمل کرده و مانع تخریب سلولی میشود. یک قاشق غذاخوری خاویار (۱۶ گرم) تقریباً ۲۵۷ واحد بینالمللی ویتامین A و حدود نیم میلیگرم ویتامین E فراهم میکند. علاوه بر این، خاویار حاوی ویتامینهای D، K، تیامین، ریبوفلاوین، نیاسین، B6، فولات، B12، اسید پانتوتنیک، کولین و بتائین است که همگی برای بدن مفید هستند.
مواد معدنی خاویار
درصد بالایی از کلسیم، آهن، منیزیم و روی در خاویار وجود دارد. روی بهعنوان ماده معدنی تقویتکننده سیستم ایمنی شناخته شده و باعث افزایش تولید گلبولهای سفید در بدن میشود. یکی دیگر از خواص خاویار وجود سلنیوم و آهن است که به تقویت تولید سلولهای خونی و مقابله با ویروسها و باکتریها کمک میکنند.
چربیهای ضروری خاویار
اسیدهای چرب امگا ۳ با تولید گروهی از مواد شیمیایی به نام ایکوزانوئیدها به سیستم ایمنی بدن کمک میکنند. این اسیدها سطوح تریگلیسیرید را کاهش داده و از بیماریهای قلبی، سفتی و درد مفاصل جلوگیری میکنند.
پروتئین و اسیدهای آمینه خاویار
پروتئین برای ساخت استخوانها، ماهیچهها، غضروف، پوست و خون حیاتی است و بدن برای عملکرد بهتر به پروتئین باکیفیت نیاز دارد. خاویار حاوی انواع اسید آمینههای ضروری مانند تریپتوفان، ترئونین، ایزولوسین، لوسین، لیزین، متیونین، سیستین، فنیل آلانین، تیروزین، والین، آرژنین، هیستیدین، آلانین، اسید آسپارتیک، گلوتامیک اسید و سرین است.
کالری خاویار
بهدلیل مواد مغذی بالای خاویار، کالری زیادی نیز دارد؛ بنابراین مقدار مصرفی روزانه باید کم باشد. هر قاشق غذاخوری خاویار بسته به نوع آن حدود ۴۲ کالری دارد. یک سوم کالری خاویار از پروتئین و بقیه از چربی است؛ بنابراین نگرانی از بابت کالریهای ناسالم وجود ندارد.
حال که با خواص خاویار آشنا شدید، بیایید نگاهی به فواید آن برای بدن بیندازیم
خاویار چه خواص درمانی دارد؟
خواص درمانی خاویار
جلوگیری از افسردگی
برخی تحقیقات اولیه نشان دادهاند که افراد مبتلا به افسردگی، اختلال دوقطبی و سایر مشکلات روانی، با استفاده از رژیمهای غذایی غنی از اسیدهای چرب امگا ۳ مانند خاویار، علائم بهبودی نشان میدهند. همچنین اسیدهای چرب خاویار ممکن است برای افراد مبتلا به آرتریت روماتوئید، بیماریهای گوارشی و حتی برخی سرطانها مفید باشد.
جلوگیری از بیماریهای قلبی عروقی
اسیدهای چرب امگا ۳ موجود در خاویار، برای پیشگیری و مدیریت بیماریهای قلبی مفید هستند. امگا ۳ ضربان قلب و سفتی رگهای خونی را کاهش داده و فشار خون را پایین میآورد. این اسیدها سطح تریگلیسیرید خون را کاهش داده و سطح کلسترول خوب (HDL) را افزایش میدهند، در نتیجه از تجمع پلاکتها و تشکیل لخته خون جلوگیری میکنند.
تقویت ایمنی
خاویار سرشار از ویتامینهای C، E، A، سلنیوم و اسیدهای چرب امگا ۳ است که همگی به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک میکنند. امگا ۳ التهاب را کاهش داده و عملکرد پوست، روده و ریهها را بهبود میبخشد. این ریزمغذی به مسدود کردن راه عبور باکتریهای مضر کمک میکند و برای ترمیم گلبولهای سفید آسیبدیده نیز مفید است. سلنیوم نیز برای تنظیم پاسخ ایمنی و افزایش تولید آنتیبادیها ضروری است.
فواید مصرف خاویار برای بدن چیست؟
سلامت پوست
خاویار معمولاً در محصولات آرایشی و بهداشتی، بهویژه محصولات ضدپیری مانند ماسک خاویار، استفاده میشود. این ماده غذایی به دلیل غنی بودن از اسیدهای چرب امگا ۳، به بهبود پوست کمک میکند. ویتامینهای A و E موجود در خاویار نیز علائم برخی از بیماریهای پوستی را بهبود میدهند.
سلامت مغز و روان
تحقیقات نشان میدهد اسیدهای چرب امگا ۳ موجود در خاویار میتوانند سلامت مغز و روان را تضمین کنند. EPA اختلالات خلقی را بهبود میبخشد و DHA نیز ساختار مغز را حفظ میکند. کاهش التهاب در مغز نیز از جمله خواص خاویار است و برای افراد مبتلا به آلزایمر مفید است.
تقویت استخوانها
خاویار سرشار از روی، منیزیم، آهن و کلسیم است. از آنجایی که کلسیم برای سلامت استخوانها اهمیت دارد، مصرف خاویار میتواند جایگزین مناسبی برای افرادی باشد که لبنیات مصرف نمیکنند. تمرکز بر مصرف کلسیم و ویتامین D از دوران جوانی میتواند به جلوگیری از بیماریهای استخوانی در سنین بالا کمک کند.
سلامت مو
خاویار برای موها فوقالعاده است. خوردن خاویار بهطور مستقیم و استفاده از محصولات بهداشتی حاوی عصاره خاویار، موها را درخشان و تقویت میکند. پروتئینها و اسید آمینههای موجود در خاویار به نیازهای مو پاسخ میدهند و آنتیاکسیدانها و پروتئینهای آن نیز برای مو مفید هستند.
مصرف خاویار برای چه افرادی توصیه میشود؟
خاویار یک غذای لذیذ و بمب ویتامینی محسوب میشود. این ماده غذایی منبع عالی پروتئین، فسفر و کلسیم است و افزودن آن به رژیم غذایی افراد ضعیف و بیمار بسیار مفید است. با توجه به محتوای بالای امگا ۳، خاویار در مبارزه با بیماریهای قلبی و شرایط ناشی از استرس مزمن نیز مؤثر است.
خخواص خاویار برای کودکان
پروتئین و اسیدهای آمینههای موجود در خاویار برای رشد بدن کودک ضروری هستند. ید موجود در خاویار نیز یک ماده مغذی مهم برای بدن کودک است که فعالیت غده تیروئید را تنظیم میکند و برای عملکرد سالم مغز و سیستم عصبی کودکان موردنیاز است. همچنین آهن موجود در خاویار به حفظ سطح هموگلوبین در خون کودکان کمک کرده و با شرکت در فرآیندهای متابولیک بدن، سطح ایمنی بدن را بالاتر میبرد.
خواص خاویار برای بزرگسالان
خاویار یک محصول بینظیر است که مصرف آن برای همه افراد مفید است و در سلامت جسمی بسیار تأثیرگذار است. خواص خاویار برای مردان نیز اثبات شده است. مصرف این ماده غذایی پرخاصیت برای تقویت اسپرم مردان بسیار مفید است. اسیدهای چرب امگا ۳ نقش مهمی در باروری مردان دارند که در خاویار به مقدار زیاد وجود دارد. اسپرم دارای محتوای DHA بالایی است و سطوح پایین DHA ممکن است با کیفیت پایین اسپرم مرتبط باشد. خوردن خاویار ممکن است ساختار، شکل و سیالیت اسپرم را بهبود بخشد که این موضوع میتواند به اسپرم کمک کند تا راحتتر به تخمک متصل شود و باروری در مردان را افزایش دهد.
خواص خاویار برای زنان باردار
مصرف خاویار پاستوریزه به زنان باردار بسیار توصیه شده است. ویتامین B12 موجود در خاویار به کاهش خستگی و ضعف کمک کرده و توانایی بدن در ساخت پروتئین و تجزیه چربی و کربوهیدراتها را افزایش میدهد. تأمین امگا ۳ بدن از مهمترین خواص خاویار برای زنان باردار است، زیرا به رشد سالم جنین در شکم مادر کمک میکند. ویتامینهای A، C و E نیز در دوران بارداری به تقویت ایمنی کمک کرده و بیماری را از مادر دور نگه میدارند. کلسیم، روی، منیزیم و آهن موجود در خاویار نیز از مهمترین عناصر موردنیاز برای سلامت استخوانها در دوران بارداری و پس از آن هستند.
عوارض مصرف خاویار
به دلیل وجود سطوح بالای ویتامینها، مواد معدنی و چربیهای ضروری، خاویار دارای سطوح نسبتاً بالایی از کلسترول، سدیم و کالری است. برای همین، خوردن وعدههای متوسط، حدود ۳۰ تا ۵۰ گرم برای هر نفر، توصیه میشود. با این حال، نباید خاویار را تنها بهعنوان مکمل غذایی روزانه مصرف کرد. یک رژیم غذایی متعادل شامل پروتئین بدون چربی، میوهها و سبزیجات تازه فواید بیشتری خواهد داشت. همچنین، در صورت بروز واکنش آلرژیک مانند بثورات جلدی یا تورم گلو و زبان، مصرف خاویار باید متوقف شود. زنان باردار نیز باید قبل از مصرف خاویار با پزشک مشورت کنند و تنها خاویار پاستوریزه را مصرف کنند.
توصیههای مصرف خاویار
برای کودکان زیر سه سال توصیه میشود که با مشورت پزشک و تنها در مقادیر کم از خاویار استفاده کنند. در سایر گروهها، محدودیت خاصی برای مصرف خاویار وجود ندارد.
سخن پایانی
خاویار، بهدلیل طعم لذیذ و غنی بودن از مواد مغذی، در سراسر جهان طرفداران زیادی دارد. با مصرف خاویار باکیفیت و استاندارد به مقدار مناسب، میتوانید از خواص آن برای کاهش چربی، کمک به مبارزه با بیماریها و افزایش قدرت بدنی بهرهمند شوید. توصیه میشود خاویار را از فروشگاههای مجاز تهیه کنید تا از سلامت آن اطمینان کامل داشته باشید.
آبزیبان، یک مجموعه فعال در زمینه تولید و عرضه انواع خاویار است که بهترین محصولات دریایی را به مصرفکنندگان عرضه میکند. این مجموعه از تمام استانداردها و مجوزهای بهداشتی لازم برخوردار است و با انتخاب آبزیبان میتوانید از فرصت یک خرید مطمئن و مقرونبهصرفه بهرهمند شوید. جهت خرید خاویار کافیست به بخش محصولات فروشگاه اینترنتی آبزیبان مراجعه کرده و محصول مورد نظر خود را انتخاب و ثبت سفارش کنید. همچنین میتوانید با شمارههای درج شده در سایت تماس بگیرید تا کارشناسان فروش آبزیبان شما را در انتخاب بهترین نوع خاویار راهنمایی کنند و تجربهای لذتبخش از خرید برای شما فراهم کنند.