چرا پرورش ماهی خاویاری خوب است؟
بر اساس داده های زیست شناسی ماهی های خاویاری از اواخر دوره ی کرتاسه ( 100 میلیون تا 66 میلیون سال پیش ) در زمین میزیسته اند. متاسفانه مانند بیشمار گونه های آبزی دیگر در دنیا آنها در مقابل انسان های شکارچی و روش های شکار همواره در حال پیشرفت آنها قرار گرفتند. ماهی هایی مانند ماهی خاویاری که به خودی خود حدود 150 سال در طبیعت زنده میمانند نمیتوانند در برابر فشار این ماهیگیری کلان و غیر اصولی مقاومت کنند. در اواخر سالهای قرن 18 میلادی ماهیگیران تقریبا تمامی جمعیت ماهی خاویاری شمال آمریکا را از بین بردند. حتی تا یک قرن بعد این آسیب کاملا ترمیم نشد. در طی قرن 19 میلادی بخش عمده ماهی خاویاری و خاویار دنیا از دریای خزر تامین میشد. شکار ماهی خاویاری در دوران شوروی بسیار کمتر شده بود اما با سقوط شوروی سابق کنترل و نظارت بر روی شکار ماهی های خاویاری نیز از بین رفت. جمعیت ماهی خاویاری دریای خزر که منبع اصلی تامین خاویار و گوشت ماهی خاویاری تمام دنیا در آن دوران بود تنها طی بیست سال تقریبا نابود شد. پژوهشگر بزرگ حیات زیر آب “جکس کاستا” میگوید: ما باید دریا و موجودات آنرا کشت کنیم به جای اینکه آنها را شکار کنیم. داستان تمدن انسان همواره همین بوده است، جایگزین شدن شکار با کشاورزی و گزاره ی نقل شده به شدت در مورد وضعیت فعلی ماهی های خاویاری در جهان صدق میکند.
با توجه به رشد نیاز جهان به غذای دریایی و در عین حال طرد شدن روش های قدیمی ماهیگیری و شکار آبزیان در کنار پیشرفت تکنولوژی باعث شده است که مناسب ترین روش برای تامین خوراک مورد نیاز جهان، فارم های پرورش ماهی باشد.
امروزه پرورش ماهی خاویاری به پیشرفت ها و موفقیت های شاخصی دست یافته است اگرچه پرورش ماهی خاویاری همچنان چالش های خاص خود را دارد. برخی از گونه های ماهی خاویاری تا سن سی سالگی در محیط طبیعی به بلوغ جنسی نمیرسند و با در نظر گرفتن این نکته که ماهی خاویاری معمولا برای برداشت کردن تخم هایش پرورش داده میشود در نگاه اول ماهی مناسبی برای پرورش دادن به نظر نمیرسند. اگرچه در شرایط خاصی ماهی خاویاری پرورشی ممکن است در طی 15 سال یا بیشتر در شرایط مصنوعی به بلوغ برسد. این زمان طولانی بلوغ از نظر سرمایه گذاری اقتصادی و تحقیقاتی حقیقتا چالش برانگیز است علاوه بر این ماهی خاویاری میتواند تا ابعاد بسیار بزرگی در شرایط پرورشی رشد کند و ممکن است به وزن حدودی 140 کیلوگرم برسد. در چنین شرایطی نیاز به روش های جدیدی برای نگه داری و تغذیه ی این ماهی داریم.
با در نظر گرفتن تمامی این چالش ها پرورش ماهی خاویاری همچنان به چند دلیل بسیار پرطرفدار است:
1 – کم شدن تعداد ماهی های خاویاری در طبیعت باعث افزایش شدید قیمت گوشت و خاویار این گونه شده است.
2 – گوشت ماهی خاویاری بسیار با کیفیت است. بیشتر از گوشت ماهی به گوشت قرمز شباهت دارد و حتی از نظر ارزش غذایی غنی تر از گوشت قرمز است.
3 – ماهی خاویاری گونه ای تقریبا اهلیست و شرایط پرورشی مشکلی در رشد آن ایجاد نمیکند.
4 – ماهی های خاویاری در طیف دمای گسترده ای توان رشد و بقا دارد که در پرورش ماهی به صورت تجاری امری بسیار مهم است.
5 – علم مربوط به نگهداری و پرورش ماهیان خاویاری رشد فراوانی در دو دهه ی گذشته داشته است و بر سهولت این امر افزوده است.
از سال 1980 پرورش ماهی خاویاری در جهان با پیدایش روش های جدید گسترش چشم گیری یافت. امروزه تقریباً تمام خاویار و گوشت ماهی خاویاری موجود در جهان به صورت پرورشی تولید میشود و تنها سهم اندکی از آن مربوط به شکار غیر قانونی ماهیان خاویاریست.